WCAG 2.1 AA onderzoek -versie 1.0
| Onderzoeker | Opdrachtgever | Datum | Versie |
|---|---|---|---|
| Els Groffen | Gemeente Nijmegen | 28-09-2023 | 1.0 |
Gemeente Nijmegen vindt het belangrijk dat iedereen digitale informatie kan lezen:
Met iedereen bedoelen we dan ook echt iedereen, dus ook de 4 miljoen mensen die een functionele beperking hebben. Bijvoorbeeld mensen die slecht kunnen zien of geen muis kunnen gebruiken.
Volgens het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid van juli 2018 moeten websites en mobiele apps van Nederlandse overheidsorganisaties voldoen aan toegankelijkheidseisen. De verantwoording hiervoor staat in een toegankelijkheidsverklaring op de website.
De toegankelijkheidseisen staan in de Web Content Accessibility Guidelines 2.1 (WCAG 2.1). Gemeenten moeten voldoen aan niveau A en AA van deze eisen. De WCAG 2.1 is opgedeeld in 4 principes:
Dit rapport beschrijft of de website ggibnijmegen.nl voldoet aan deze 4 principes. Elk principe wordt beoordeeld op verschillende voorwaarden (succescriteria).
De website ggibnijmegen.nl is in juli 2002 onderzocht volgens WCAG-EM. Het rapport met verbetervoorstellen is gedeeld met de leverancier en de contentbeheerders van deze website. Het heeft lang geduurd voordat men de punten kon verbeteren. Hierdoor was een heronderzoek niet mogelijk en is de website nu weer helemaal onderzocht.
Het onderzoek naar de toegankelijkheid van ggibnijmegen.nl is volgens de inspectiemethode WCAG-EM uitgevoerd en afgerond op 28 september 2023.
Er is al veel verbeterd. Zo hebben de contentbeheerders flink ingezet op het toevoegen van de juiste alternatieve teksten bij afbeeldingen als dit gewenst was. Samen met de leverancier zijn er ook verbeteringen doorgevoerd in de zaken die alleen via de code van de website aangepast kunnen worden.
Helaas zijn niet alle punten uit het onderzoek van juli 2020 opgelost. Daarnaast zijn er nieuwe problemen gevonden die opgelost moeten worden.
De conclusie is dat de website ggibnijmegen.nl nog niet voldoet aan de nu geldende richtlijnen van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.1 niveau AA). Er zijn 22 van de 50 succescriteria waar een of meer fouten zijn gevonden.
Hoewel de steekproef zorgvuldig wordt gedaan, kan het gebeuren dat een probleem niet gevonden wordt tijdens het onderzoek. Ook kan iets dat nu als probleem wordt benoemd bij een volgend onderzoek worden goedgekeurd en andersom. Dit komt door nieuwe kennis over toegankelijkheid.
De gevonden problemen zijn voorbeelden. Controleer daarom bij elk probleem de hele website, om te zien of dit probleem ook op andere plaatsen te vinden is. In het onderzoek zijn zoveel mogelijk verschillende type pagina's opgenomen om een goede indruk te krijgen van de toegankelijkheid.
Vragen over dit onderzoek graag via mail naar teamonline@nijmegen.nl.
Wij zijn groen gezond en in beweging Nijmegen (https://www.ggibnijmegen.nl/)
Volledig
2.1
AA
WCAG-EM
De volgende onderdelen vallen buiten dit onderzoek vanwege de wettelijke uitzonderingen voor de overheid (aanpassen waar nodig):
Standaard webbrowsers en hulpapparatuur
Onderstaande tabel laat zien aan hoeveel voorwaarden (succescriteria) de website op dit moment voldoet.
| Voldoende | Onvoldoende | Niet aanwezig / Niet van toepassing |
|---|---|---|
| 18 | 22 | 10 |
Informatie en componenten van de gebruikersinterface moeten toonbaar zijn aan gebruikers op voor hen waarneembare wijze.
Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient, behalve voor de hierna vermelde situaties.
Tekstalternatieven zijn een belangrijke manier om informatie toegankelijk te maken. Hulpsoftware maakt informatie via tekstalternatieven voor verschillende zintuigen waarneembaar. Bijvoorbeeld door tekst te kunnen zien, voorgelezen te krijgen of via braille te kunnen lezen.
De afbeeldingen van de recepten op pagina ggibnijmegen.nl/vetlekker-recepten hebben geen alternatieve tekst. De afbeeldingen bevatten nuttige tekst die niet voorgelezen kan worden door voorleessoftware, omdat het afbeeldingen zijn. Ook de grotere variant in PDF kan niet worden voorgelezen door voorleessoftware omdat de benodigde tags hiervoor missen. Het is het beste deze recepten in HTML uit te schrijven zodat ze voor iedereen leesbaar zijn.
De afbeeldingen op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws/kinderraad-laat-kinderen-meedenken hebben geen alternatieve tekst. Als je van mening bent dat de afbeeldingen decoratief zijn, gebruik dan een lege alt-tekst zodat hulpsoftware deze ook negeert (alt="").
Bovenstaande voorbeelden komen uit de steekproef. Er zijn echter nog meer pagina's waar niet altijd een (juiste) alternatieve tekst voor afbeeldingen genoemd staan. Als een afbeelding informatie heeft, gebruik dan een alt="beschrijvende tekst", als een afbeelding decoratief is, gebruik dan alt="". Voorleessoftware kan niets met teksten die op afbeeldingen staan. Mensen met een visuele beperking missen hierdoor informatie.
Voor media met vooraf opgenomen louter-geluid en vooraf opgenomen louter-videobeeld is het volgende waar, behalve als de audio of video een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld:
Deze voorwaarde gaat over alles wat alléén geluid is (bijvoorbeeld een podcast) of alléén videobeeld (bijvoorbeeld een animatie zonder geluid). Het gaat niet om live geluid of live video. Er moet een andere mogelijkheid zijn die dezelfde informatie geeft.
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een meia-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Deze voorwaarde zorgt dat mensen die doof of slechthorend zijn, video’s kunnen bekijken en volgen. Door ondertitels aan te bieden, is alle belangrijke informatie ook te lezen.
Er wordt een alternatief geleverd voor op tijd gebaseerde media of audiodescriptie van de vooraf opgenomen video-content voor gesynchroniseerde media, behalve als het media bestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.
Met deze voorwaarde geef je mensen die blind of slechtziend zijn toegang tot informatie die te zien is, bijvoorbeeld in video. Hiervoor moet een uitgeschreven tekst beschikbaar zijn met alle informatie die te zien en te horen is.
Op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws/projecten-die-er-toe-doen en op nog 8 andere nieuwspagina's staat een video waarbij geen audiodescriptie is gebruikt. Voor dit succescriterium geldt dat er een alternatief geboden mag worden in de vorm van een transcript, een volledig uitgeschreven tekst.
Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle live audiocontent in gesynchroniseerde media
Voor alle gesproken tekst en andere belangrijke geluiden in een live video moet je ondertiteling aanbieden.
Dit succescriterium maakt het mogelijk voor mensen die doof of slechthorend zijn, om live (realtime) media of presentaties te bekijken en volgen. Met het aanbieden van ondertiteling is alle hoorbare informatie in de livestream als leesbare tekst beschikbaar.
Er wordt audiodescriptie geleverd voor alle vooraf opgenomen videoontent in gesynchroniseerde media.
Voldoen aan deze voorwaarde zorgt dat mensen die blind of slechtziend zijn toegang krijgen tot informatie die te zien is in video’s. Deze voorwaarde is hetzelfde als voorwaarde 1.2.3. Maar omdat deze van niveau AA is, gaan de eisen nog wat verder. Een extra eis is het aanbieden van audiodescriptie met alle belangrijke informatie die te zien is.
Bij audiodescriptie beschrijft een stem tussen de dialogen door wat er in beeld te zien is. Denk aan gezichtsuitdrukkingen, omschrijving van de plaats en ontwikkelingen in de verhaallijn of wedstrijd.
Op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws/projecten-die-er-toe-doen en op nog 8 andere nieuwspagina's staat een video waarbij geen audiodescriptie is gebruikt. Voor dit succescriterium geldt dat audiodescriptie niet mag ontbreken bij video's die op een website geplaatst worden. Zie kennisbank.digitoegankelijk.nl/audiobeschrijvingen-bij-videos/ voor tips.
Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.
Voor deze voorwaarde moeten informatie en opbouw van pagina-onderdelen in de code van de webpagina staan. Ook moet in de code staan hoe de onderdelen met elkaar te maken hebben (relatie). De informatie, opbouw en relatie van de onderdelen mag niet alleen duidelijk zijn via de vormgeving.
Voorbeeld: als een kop boven een alinea dik gedrukt is, is het voor iemand die goed kan zien duidelijk dat het een kop is. Iemand die hulpsofware gebruikt, moet die tekst ook als kop kunnen herkennen in de code (H1, H2 etc).
Op de homepage wordt de eerste h2-kop gevolgd door de 3 stappen. De koppen van deze stappen zijn óók opgemaakt als h2 waardoor geen juiste volgorde in koppen wordt gebruikt. Kopstijl h3 is beter voor de koppen van deze stappen. Via CSS kan eventueel de opmaak worden aangepast.
Op pagina ggibnijmegen.nl/expertise/monitor-lokaal-preventieakkoord-lpa is een goede verbetering gemaakt. De alternatieve tekst van de afbeelding met de resultaten is korter. En onder de afbeelding staat een opsomming met verbeterpunten die op de afbeelding te zien zijn. Het advies is deze opsomming ook echt op te maken als een opsomming en niet met eigen tekens. Een stukje verderop op de pagina gaat het wel goed. Voor mensen die gebruik maken van hulpsoftware is een opsomming overzichtelijker als deze in de code ook opgemaakt is als een opsomming. Als dit niet gebeurt wordt iedere opsomming voorgelezen als "streepje + tekst".
Op pagina ggibnijmegen.nl/contact wordt tekst opgemaakt met de tekst-editor. Het gaat hier om de kop "Hoe kunnen we je helpen". Een kop moet opgemaakt worden met het juiste kopstijlen (h1, h2 etc..), niet met vet (bold) of strong. Het advies is de hele website te controleren op het gebruik van juiste opmaak van koppen. Het opmaken van tekst met bold is niet de bedoeling. Deze tekst wordt mogelijk met extra nadruk voorgelezen door voorleessoftware.
Op pagina ggibnijmegen.nl/onderzoek/praktijkonderzoek worden thema's gepresenteerd met onder ieder artikel een button met de tekst "bekijken". Dit button-element heeft ook een title-attribuut "bekijken" meegekregen. Hulpsoftware krijgt deze informatie nu dubbel voorgelezen. Het advies is net als bij hyperlinks, alléén een title-attribuut te gebruiken als dat aanvullend is op de linktekst / tekst op de button.
Het advies is de hele website door te lopen om te kijken of er knoppen zijn met een extra title -attribuut en dit aan te passen.
Als de volgorde waarin content wordt gepresenteerd van invloed is op zijn betekenis, kan een correcte leesvolgorde door software bepaald worden.
Doel van deze voorwaarde is dat een logische volgorde die te zien is op een webpagina, ook in de code van de pagina staat. Dit gaat over situaties waarin de volgorde van de inhoud op een pagina invloed heeft op de betekenis. Bijvoorbeeld bij het beschrijven van recepten.
Instructies die geleverd worden om content te begrijpen en te bedienen, zijn niet alleen afhankelijk van zintuiglijke eigenschappen van componenten als vorm, kleur, omvang, visuele locatie, oriëntatie of geluid.
Deze voorwaarde zorgt ervoor dat iedereen instructies heeft om de inhoud van de pagina te gebruiken. Ook als de websitebezoeker geen vorm, grootte en plaats op het scherm kan zien of geluid kan horen. Voorbeeld waarbij het fout gaat: "Klik op de rode knop links op het scherm".
De content beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.
Doel van deze voorwaarde: ervoor zorgen dat inhoud zichtbaar is in de richting (staand of liggend) die de gebruiker het liefst heeft. Denk hierbij aan mensen in een rolstoel die bijvoorbeeld hun tablet vast hebben staan in een houder. Zij kunnen de richting van de tablet niet aanpassen.
Het doel van elk invoerveld waarmee informatie van de gebruiker wordt verzameld, kan door software bepaald worden wanneer:
Deze voorwaarde richt zich op het makkelijker invullen van online formulieren. Voldoen aan deze voorwaarde zorgt dat software invoervelden automatisch kan invullen. Dit helpt vooral gebruikers met een motorische of cognitieve beperking. Bijvoorbeeld mensen die hun armen niet (goed) kunnen gebruiken of moeite hebben met concentratie of het geheugen. Deze voorwaarde helpt ook mensen met een taalachterstand.
De placeholderteksten die in de formuliervelden staan (bijvoorbeeld op pagina ggibnijmegen.nl/contact), worden door voorleessoftware niet goed voorgelezen. De placeholdertekst wordt voorgelezen als "ongeldige invoer" gevolgd door de inhoud van de placeholdertekst.
Voorleessoftware krijgt niet mee dat sommige velden in de formulieren op de website verplicht in te vullen velden zijn.
Bij ieder invoerveld is een overbodig attribuut toegevoegd; een aria-label met dezelfde tekst als het label van het invoerveld. Het aria-label is in dit geval niet nodig omdat het hetzelfde is als het label.
Deze opmerkingen gelden ook voor het formulier op pagina ggibnijmegen.nl/doe-mee/word-partner.
Kleur wordt niet als het enige visuele middel gebruikt om informatie over te brengen, een actie aan te geven, tot een reactie op te roepen of een visueel element te onderscheiden.
Bij het geven van informatie mag niet alleen kleur gebruikt worden. Mensen met een visuele beperking zoals kleurenblindheid, missen dan informatie.
Links in lopende tekst worden momenteel via CSS opgemaakt; blauwe kleur en onderstreept. Helemaal prima! Op sommige plaatsen gaat het nog niet goed.Bijvoorbeeld op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws: "Schrijf je in voor onze nieuwsbrief" en op pagina ggibnijmegen.nl/expertise/monitor-lokaal-preventieakkoord-lpa het woord "rapport" aan het einde van de alinea. Hier is naast de opmaak via CSS nog een extra <b> gebruikt om de opmaak vet te maken. Loop alle pagina's nogmaals door om te kijken of dit probleem bij meer links te vinden is.
Rechtsboven op iedere pagina staan drie letters A die samen een knop zijn. Een resultaat uit het eerdere onderzoek is dat de toegankelijkheidsnaam in het Nederlands geschreven moet worden. Dit is gebeurd. Toch gaat het niet helemaal goed, omdat alleen door kleurverschil aangegeven wordt welke stap van de vergroting actief is. Mensen die kleurenblind zijn zullen dit onderscheid niet kunnen maken.
Als een geluidsweergave op een webpagina automatisch meer dan 3 seconden speelt, is er of een mechanisme beschikbaar om de geluidsweergave te pauzeren of te stoppen, of er is een mechanisme beschikbaar om het geluidsvolume onafhankelijk van het overall systeemvolume te regelen.
Deze voorwaarde zorgt ervoor dat gebruikers van voorleessoftware geen last hebben van geluid op een webpagina.
De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van tenminste 4,5:1, behalve in de volgende gevallen:
Door deze voorwaarde kunnen mensen die minder goed kunnen zien makkelijker teksten lezen.
In de footer van de pagina staat tussen de linkjes naar "Privacyverklaring" en "Toegankelijkheidsverklaring" een afscheidingsteken in een kleur blauw dat niet genoeg contrast heeft met de donkergroene achtergrond. De contrastratio is 4,42: 1 waar dit 4,5:1 moet zijn.
Op pagina ggibnijmegen.nl/onderzoek/monitor-lpa staat een infographic waarbij het contrast te laag is als de tekst wit is en een blauwe achtergrond heeft. Deze contrastratio is 3,78:1 waar dit 4,5:1 moet zijn.
Ook in de PDF van het Nijmeegs sportakkoord zijn problemen gevonden met het contrast. (zie: ggibnijmegen.nl/cdn/6dc55329-b006-4afc-b50d-68fad273c046/nijmeegs-sportakkoord.pdf?v=1631361953) Op de eerste paar pagina's staan teksten met verschillende kleuren met een te laag contrast. Bij grote teksten is dit een probleem voor de groene en oranje teksten. Bij blauwe teksten is het contrast nét voldoende. Op pagina 12 is er een te laag contrast van de witte tekst op lichtgroene achtergrond (1,6:1 waar dit 4,5:1 moet zijn). Op pagina 4 heeft de witte tekst "INHOUD" een te laag contrast met de achtergrondfoto.
Het kan zijn dat de kleurencombinaties zoals hierboven benoemd, ook op andere plaatsen op de website of in PDF-bestanden voorkomen.
Behalve voor ondertitels voor doven en slechthorenden en afbeeldingen van tekst, kan tekst zonder hulptechnologie tot 200% geschaald worden zonder verlies van content of functionaliteit.
Als tekst niet vergroot kan worden, kunnen slechtziende mensen de tekst misschien niet goed lezen. Ook kunnen zij informatie missen als tekst wegvalt bij het inzoomen tot 200%.
In de browser Firefox op pagina ggibnijmegen.nl/de-beweging/wie-zijn-we valt tekst weg in de omschrijving van de functies van verschillende mensen. Er wordt tekst afgekapt omdat de tekst niet meer past in de breedte van de kolom die hiervoor bedoeld is.
Als de gebruikte technologieën de visuele weergave tot stand kunnen brengen, wordt tekst gebruikt in plaats van afbeeldingen van tekst om informatie over te brengen behalve in de volgende gevallen:
Mensen met dyslexie of mensen die minder goed kunnen zien, moeten tekst kunnen aanpassen zoals zij het het liefst willen zien.
Op pagina https://www.ggibnijmegen.nl/vetlekker-recepten staan afbeeldingen met recepten in tekst. Deze teksten kunnen niet vergroot worden om ze leesbaarder te maken voor mensen met een visuele beperking.
Content kan zonder verlies van informatie of functionaliteit en zonder te moeten scrollen in twee dimensies, worden weergegeven voor:
Met uitzondering van delen van de content die voor het gebruik of de betekenis een tweedimensionale lay-out vereisen.
De bedoeling van deze voorwaarde is om mensen te helpen die slecht kunnen zien. Wanneer zij tekst vergroten, is het handig als ze het kunnen lezen in 1 kolom en ze niet horizontaal moeten scrollen.
De visuele weergave van het volgende heeft een contrastverhouding van tenminste 3:1 ten opzichte van aangrenzende kleuren:
Dit succescriterium gaat ook over het contrast van de toetsenbordfocus als deze is aangepast met CSS. Als dit succescriterium niet goed wordt toegepast hebben mensen met een visuele beperking problemen met het doorlopen van de website omdat zij niet kunnen zien waar de ze zich bevinden op de website. In mindere mate zullen ook mensen met een cognitieve beperking en mensen die gebruik maken van alleen het toetsenbord om te navigeren, informatie kunnen missen.
Bij content die wordt geïmplementeerd met opmaaktalen die de volgende stijleigenschappen voor tekst ondersteunen, is er geen sprake van verlies van content of functionaliteit door het instellen van alle volgende, en door het niet wijzigen van andere stijleigenschappen:
Uitzondering: Menselijke talen en scripts die geen gebruik maken van een of meer van deze eigenschappen voor tekststijl in schriftelijke tekst, kunnen voldoen aan de eisen door alleen gebruik te maken van de eigenschappen die bestaan voor de betreffende combinatie van taal en script.
Met de toepassing van dit succescriterium zorg je ervoor dat mensen de tekstafstand kunnen aanpassen om beter te kunnen lezen. Bijvoorbeeld door de afstand tussen regels of alinea's te vergroten of letters en woorden te vergroten.
Op pagina ggibnijmegen.nl/onderzoek/praktijkonderzoek valt de laatste letter 'n' weg van de kop "Schoolmoestuinen". Ook van de kop "Gezonde leefomgeving in cijfers: hoe staat Nijmegen ervoor" mist een stukje tekst. Ook bij sommige koppen op het nieuwsoverzicht op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws missen stukken tekst.
Wanneer aanvullende content zichtbaar wordt en daarna weer verborgen, door het gebruik van hover met de aanwijzer of focus met het toetsenbord, gelden de volgende zaken:
Uitzondering: de visuele weergave van de aanvullende content wordt beheerd door de user agent en wordt niet aangepast door de auteur.
Door toepassing van dit succescriterium kunnen mensen met een visuele beperking de content goed bekijken als zij met de muis over een tekst gaan of als een element de focus krijgt. Zij hebben ook voldoende tijd om de informatie te lezen.
De submenu's kunnen zowel met de muis als met het toetsenbord benaderd worden. Via navigeren met het toetsenbord kan het submenu vervolgens ook gesloten worden met de toets "Escape" zonder de focus te verplaatsen met het toetsenbord. Dit sluiten met bijvoorbeeld "Escape" lukt niet als je met de muis over het hoofdmenu hovert en het submenu verschijnt.
Componenten van de gebruikersinterface moeten bedienbaar zijn.
Alle functionaliteit van de content is bedienbaar via een toetsenbordinterface zonder dat afzonderlijke toetsaanslagen aan tijd gebonden zijn, behalve als de onderliggende functie een invoer vereist die afhangt van het pad dat de gebruiker aflegt en niet alleen van de eindpunten.
Alles moet bedienbaar zijn met het toetsenbord of vergelijkbare hulpapparatuur. Dit is belangrijk voor mensen met een visuele beperking, die alleen het toetsenbord moeten en geen muis. Ook mensen met een motorische beperking gebruiken soms een (alternatief) toetsenbord.
Als de toetsenbordfocus met de toetsenbordinterface verplaatst kan worden naar een component van de pagina, dan kan de focus ook met alleen de toetsenbordinterface weer van dat component weg worden bewogen. En, als er meer nodig is dan de standaard pijl- of tabtoetsen of andere standaard methoden om de focus te verplaatsen, dan wordt de gebruiker geïnformeerd over de manier waarop de focus kan worden verplaatst.
Het doel van dit succescriterium is voorkomen dat mensen die alleen het toetsenbord gebruiken, vastlopen op een webpagina.
Wanneer een sneltoets in content wordt geïmplementeerd door alleen letters (inclusief hoofdletters en kleine letters), leestekens, cijfers of symbolen te gebruiken, geldt ten minste één van de volgende zaken:
Dit succescriterium wordt steeds belangrijker voor mobiele telefoons, omdat een groeiend aantal apps toetsenbordbediening vollediger mogelijk maakt. Foutief gebruik van dit succescriterium kan er voor zorgen dat mensen die spraaksoftware gebruiken per ongeluk iets kunnen activeren. Ook mensen die alleen het toetsenbord gebruiken bij een gewone desktop kunnen per ongeluk iets activeren.
Op pagina ggibnijmegen.nl/nieuws/projecten-die-er-toe-doen en op 9 andere nieuwspagina's waar een video staat, wordt een videoplayer van YouTube gebruikt. De YouTube-videospeler maakt gebruik van sneltoetsen. Bijvoorbeeld de “M” om het geluid uit te zetten, of de “c” om de ondertiteling aan- en uit te zetten, k is play, j en l snel voor of achteruit. De manier om de sneltoetsen uit te zetten is door aan de URL van de video een parameter toe te voegen: disablekb=1.
Voor elke tijdslimiet die door de content wordt ingesteld, geldt ten minste één van de volgende zaken:
De bedoeling van dit succescriterium is dat alle gebruikers genoeg tijd krijgen om gebruik te maken van een website.
Voor alle bewegende, knipperende, scrollende of automatisch actualiserende informatie gelden alle volgende zaken:
Het toepassen van dit succescriterium voorkomt dat bezoekers worden afgeleid tijdens het lezen of gebruiken van de webpagina. Alles wat automatisch beweegt op een website moet je op pauze kunnen zetten, stoppen of verbergen.
Webpagina's bevatten niets wat meer dan drie keer flitst in enige periode van één seconde of de flits is beneden de algemene flits- en rodeflitsdrempelwaarden.
Dit succescriterium is belangrijk voor de groep van mensen met eplilepsie die ook gevoelig is voor lichtflitsen. Zij kunnen een aanval krijgen van epilepsie als iets meer dan drie keer flitst binnen een seconde.
Er is een mechanisme beschikbaar om blokken content die op meerdere webpagina's worden herhaald te omzeilen.
Voor mensen die blind zijn en mensen die alleen het toetsenbord gebruiken, is het heel vervelend om steeds weer opnieuw door terugkerende content te navigeren.
Met terugkerende content bedoelen we bijvoorbeeld het logo, het zoekveld, het servicemenu, het hoofdmenu of submenu aan de linkerkant van de pagina. Eigenlijk alles wat bovenaan de pagina staat, en terugkeert op iedere pagina van de website. Deze informatie moeten gebruikers kunnen overslaan.
De bedoeling is om blinde en toetsenbordafhankelijke bezoekers te helpen, door een link aan te bieden waarmee ze direct naar het begin van de unieke content kunnen gaan (voorbij alle menu’s). Deze skiplink moet als eerste geplaatst worden op de pagina. Op dit moment komt de eerste focus op het logo en daarna pas op de skiplink.
Webpagina's hebben titels die het onderwerp of doel beschrijven.
Met dit succescriterium help je gebruikers om (de juiste) content te vinden. Door te zorgen dat elke webpagina een duidelijke en beschrijvende titel heeft, kunnen mensen zich beter oriënteren op de website. PDF bestanden die in de browser worden geopend moeten ook een beschrijvende titel hebben.
De paginatitel van de homepage is nu erg lang: "Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen - Nijmegen gezonder te maken | Wij zijn groen gezond en in beweging Nijmegen". De titel van de pagina wordt voorgelezen door hulpsoftware. De tekst is nu te lang. Het advies is deze in te korten naar "Wij zijn groen gezond en in beweging Nijmegen (Home). Op de andere webpagina's is de titel goed ingesteld.
Ook PDF-bestanden moeten een goede titel hebben. Dit kun je instellen in de documenteigenschappen van het bestand. (Bij deze instellingen kunnen ook andere instellingen voor PDF ingesteld worden zoals de taal en de auteur). Dit probleem werd gevonden bij de PDF-bestanden van deze steekproef.
Als in webpagina's sequentieel genavigeerd kan worden en de navigatiesequenties hebben invloed op de betekenis of het gebruik, dan krijgen focusbare componenten de focus in de juiste volgorde waardoor betekenis en bedienbaarheid behouden blijft.
Het doel van dit succescriterium is dat de volgorde van de focus op de site juist en logisch is. Dit is van belang voor mensen die het toetsenbord gebruiken om te navigeren op de website.
Het is heel prettig dat de focusvolgorde eerst naar de cookiemelding gaat die op de homepage verschijnt als je deze voor het eerst bezoekt. Maar de hele melding wordt niet voorgelezen door voorleessoftware. Voorleessoftware krijgt nu als eerste te horen "link naar privacyverklaring" en vervolgens naar "accepteren". Als gebruiker van voorleessoftware heb je nu geen idee wat je accepteert.
Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis kan hebben voor gebruikers in het algemeen.
Met het toepassen van dit succescriterium zorg je ervoor dat het doel van elke link duidelijk is.
Als hyperlinks op een pagina dezelfde naam hebben, maar naar een andere pagina verwijzen of paginaonderdeel, dan is dit verwarrend voor mensen die via hulpsoftware navigeren via links. Dit is onder andere het geval op pagina ggibnijmegen.nl/themas/aanvaardbaar-alcoholgebruik waar rechtsboven een link is met de naam "nieuws". Halverwege de pagina is het tabblad "nieuws" ook een link. Dit is eventueel op te lossen door de link van het tabblad "laatste nieuws" te noemen.
In de footer staat een link naar de privacyverklaring. In deze link wordt het title-attribuut gebruikt. Maar deze is hetzelfde als de linktekst en wordt nu 2 keer voorgelezen door hulpsoftware. Het title attribuut bij hyperlinks wordt alleen gebruikt om extra informatie te communiceren. Dat is hier niet het geval. Dit geldt ook voor de link naar de toegankelijkheidsverklaring.
Punt 2 geldt ook voor de link "Bekijk het partneroverzicht" op de homepage en andere pagina's.
Sommige logo's van partners hebben geen linkdoel. Bijvoorbeeld "Meer informatie over Goede Gewoonte, praktijk voor Leefstijlcoaching". Als je op dit logo klikt, opent dezelfde pagina. Controleer alle logo's van partners en vrienden of deze wel naar een juiste pagina verwijzen.
Op pagina ggibnijmegen.nl/doe-mee staan 3 stappen. Deze zijn hetzelfde als de stappen op de homepage. Op de homepage klopt het dat klikken op 1 van de stappen gaat naar ggibnijmegen.nl/doe-mee. Op de pagina ggibnijmegen.nl/doe-mee moet er geen link meer aan deze blokken gekoppeld worden, omdat je al op deze pagina bent.
Er is meer dan één manier beschikbaar om een webpagina binnen een verzameling webpagina's te vinden, behalve wanneer de webpagina het resultaat is van, of een stap in, een proces.
Mensen met een visuele of coginitieve beperking hebben baat bij dit succescriterium omdat er verschillende manieren worden aangeboden om door de website te navigeren.
Koppen en labels beschrijven het onderwerp of doel.
De bedoeling van dit succescriterium is om gebruikers te helpen begrijpen welke informatie webpagina’s bevatten en hoe die informatie wordt gepresenteerd. Als koppen duidelijk en beschrijvend zijn, kunnen gebruikers makkelijker de gezochte informatie vinden. De relaties tussen verschillende onderdelen van de content wordt daarmee ook makkelijker te begrijpen.
Elke gebruikersinterfacs die met het toetsenbord te bedienen is, heeft een bedieningswijze waarbij de indicator van de toetsenbordfocus zichtbaar is.
Het doel van dit succescriterium is dat een gebruiker kan zien welk element op de webpagina de focus heeft. Dit is van belang voor mensen die het toetsenbord gebruiken om een webpagina te bedienen en wel het scherm kunnen zien (bijvoorbeeld mensen met een motorische beperking).
Het formulierveld voor het invullen van een bericht of vraag op pagina ggibnijmegen.nl/contact/ heeft geen zichtbare focus.
Niet in alle browsers is de focus goed zichtbaar. Zo zie je in de browser Firefox bijvoorbeeld geen duidelijke focusrand rond de oranje knoppen met de tekst "bekijken" op bijvoorbeeld pagina ggibnijmegen.nl/onderzoek/praktijkonderzoek. Kies je voor een focusindicator, ben je niet meer afhankelijk van hoe een browser deze levert.
Alle functionaliteit waarmee bij de bediening gebruik wordt gemaakt van meerpunts- of padgebaseerde gebaren, kan worden bediend met een enkele aanwijzer zonder een padgebaseerd gebaar, tenzij een meerpunts- of padgebaseerd gebaar essentieel is.
De bedoeling van dit succescriterium is ervoor te zorgen dat inhoud kan worden bediend met eenvoudige invoer op alle mogelijke apparaten (tablets, mobiele telefoons, touchscreens, enz.) en met verschillende hulpapparatuur.
Voor functionaliteit die kan worden bediend met een enkele aanwijzer, geldt ten minste één van de volgende zaken:
De bedoeling van dit succescriterium is om het voor gebruikers makkelijker te maken om toevallige of foute muisbewegingen te voorkomen.
Bij componenten van de gebruikersinterface met labels die tekst of afbeeldingen van tekst bevatten, bevat de naam de tekst die visueel wordt weergegeven.
De bedoeling van dit succescriterium is ervoor te zorgen dat mensen met een handicap die op visuele teksten vertrouwen, deze teksten ook met hulpsoftware kunnen gebruiken. Elementen op de website worden vaak voorzien van zichtbare tekst zoals de naam van een formulierveld. In de code hebben deze elementen ook een programmatisch label; de ‘Accessible Name’. Dit label wordt gebruikt om voor te lezen bij gebruikers met hulpsoftware. Het is van belang dat de zichtbare tekstlabels van besturingselementen, overeenkomen met hun toegankelijke namen.
Functionaliteit die kan worden bediend door de beweging van een apparaat of beweging van een gebruiker, kan ook worden bediend met componenten van de gebruikersinterface. De reactie op de beweging kan worden uitgeschakeld om onbedoelde activering te voorkomen, behalve wanneer:
Dit succescriterium is van toepassing op functies die worden geactiveerd door een apparaat te verplaatsen (bv. schudden of kantelen) of door naar het apparaat te gebaren. De bedoeling is dat deze functies ook bediend kunnen worden met reguliere interface componenten voor gebruikers.
Informatie en bediening van de gebruikersinterfacs moeten begrijpelijk zijn.
De standaard menselijke taal van diverse webpagina's kan door software bepaald worden.
Als je dit succescriterium toepast krijgen mensen die gebruik maken van spraaksoftware de tekst in de juiste taal voorgelezen. Dit succescriterium geldt ook voor PDF bestanden.
Voor de webpagina's van ggibnijmegen.nl is de taal van iedere pagina goed ingesteld. Ook voor PDF-bestanden moet de taal goed worden ingesteld. Dit is niet gebeurd bij de PDF over het Sportakkoord. Check voor alle geplaatste PDF-bestanden of de taal goed is ingesteld. Dit kan via de eigenschappen van het document. Zo staat de taal van het recept voor lasagne op pagina ggibnijmegen.nl/vetlekker-recepten ingesteld op Engels. En voorleessoftware kan dit document niet lezen.
De menselijke taal van elke passage of zin in de content kan door software bepaald worden, behalve waar het gaat om eigennamen, technische termen, woorden uit een onbepaalde taal en woorden of zinsdelen die deel zijn gaan uitmaken van het jargon van de onmiddellijk omringende tekst.
Als de taal van de pagina is ingesteld op Nederlands en een deel van de tekst is in een andere taal, dan moet een zogenaamde taalswitch in de code worden aangebracht. Mensen die gebruik maken van voorleessoftware krijgen dan het stuk tekst ook in de juiste taal voorgelezen. Dit moet ook worden toegepast in PDF bestanden.
Als een component van de gebruikersinterface de focus krijgt, dan veroorzaakt dat geen contextwijziging.
Het doel van dit succescriterium is dat er geen onverwachte dingen plaatsvinden wanneer een gebruiker door de webpagina navigeert. Dit is belangrijk voor blinde mensen en mensen met een motorische beperking, die alleen het toetsenbord gebruiken. Ook voor mensen die een schermvergroter gebruiken, of voor mensen met een cognitieve beperking is het van belang.
Verandering van de instelling van een component van de gebruikersinterface veroorzaakt niet automatisch een contextwijziging, tenzij de gebruiker geïnformeerd is over het gedrag vóór het gebruik van de component.
Pas je dit succescriterium toe, dan zorg je ervoor dat het invoeren van gegevens of het selecteren van een bedieningselement voorspelbare gevolgen heeft. Met name mensen met een visuele beperking hebben hier baat bij.
Navigatiemechanismen, die op meerdere webpagina's binnen een verzameling webpagina's herhaald worden, komen elke keer dat ze worden herhaald in dezelfde relatieve volgorde voor, tenzij een verandering wordt geïnitieerd door de gebruiker.
De bedoeling van dit succescriterium is om gebruikers te ondersteunen bij het navigeren op verschillende webpagina’s van een website. Mensen die slechtziend zijn en door middel van vergroting slechts een (klein) deel van de pagina zien kunnen bij toepassing beter voorspellen waar ze heen moeten scrollen. Ook mensen met een cognitieve beperking hebben baat bij goede toepassing van dit succescriterium.
Componenten die dezelfde functionaliteit hebben binnen een verzameling webpagina's worden consistent geïdentificeerd.
De bedoeling van dit succescriterium is dat componenten die steeds terugkeren op verschillende pagina's binnen een website ook dezelfde functionaliteit hebben. Denk aan tekstuele links, grafische links, JavaScript objecten, formulierknoppen, enz. Mensen die een screenreader gebruiken of een cognitieve beperking hebben hier baat bij omdat het met name voor deze groep fijn is dat terugkerende functies zoals bijvoorbeeld een zoekfunctie op iedere webpagina op dezelfde plaats staat.
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt, dan wordt het onderdeel waar de fout zit geïdentificeerd en wordt de fout tekstueel aan de gebruiker meegedeeld.
Dit succescriterium zorgt ervoor dat het invoeren van gegevens of het selecteren van een bedieningselement voorspelbare gevolgen heeft.
De volgende formulierpagina's zijn getoetst: ggibnijmegen.nl/contact#contactformulier en ggibnijmegen.nl/doe-mee/word-partner.
In vergelijking met het eerste onderzoek naar toegankelijkheid is duidelijk verbeterd bij de foutmeldingen van de verplichte invoervelden. Er is nog 1 verbeterpunt: als bij een verplicht veld niets is ingevuld komt er in rood de melding "U heeft geen waarde ingevuld". Het is beter deze melding per formulierveld aan te passen, zoals ook gebeurd is bij het veld om akkoord te gaan met de privacyverklaring. "U heeft geen naam ingevuld", "U heeft geen e-mailadres ingevuld" etc.
Als de content gebruikersinvoer vereist, dan worden labels of instructies geleverd.
De bedoeling van dit succescriterium is dat, als er een handeling van de gebruiker nodig is, er een label of instructie staat. Dit gaat om de tekst op knoppen en om de tekst bij formulier-invoervelden. Goed toegepast is het duidelijk voor de gebruiker wat een knop doet, of wat hij in moet vullen in een formulier.
Bij formulieren op de website is het belangrijk dat mensen van tevoren instructie krijgen als een bepaalde manier van invullen verwacht wordt. Bijvoorbeeld bij een e-mailadres of bij het veld voor het telefoonnummer. Er is een oplossing gemaakt met een zogenaamde "placeholder" in het formulierveld. Maar deze verdwijnt zodra je begint te typen in het veld. De placeholder kan blijven staan, maar bij het verkeerd invullen van dit veld zou de foutmelding aangepast worden met meer informatie over de gewenste manier van invullen.
Als een invoerfout automatisch ontdekt wordt en suggesties voor verbetering bekend zijn, dan worden de suggesties aan de gebruiker geleverd, tenzij dit de beveiliging of het doel van de content in gevaar zou brengen.
Met dit succescriterium maak je gebruikers duidelijk hoe ze een gemaakte fout in een formulier op kunnen lossen. Dit kan door een voorstel te doen hoe het formulierveld ingevuld moet worden. Mensen met een cognitieve beperking of mensen die blind zijn vinden het soms lastig om te begrijpen hoe ze een fout kunnen corrigeren. Een duidelijk voorstel kan daarbij helpen.
Voor webpagina's die wettelijke verplichtingen of financiële transacties voor de gebruiker uitvoeren, die, door gebruikers bedienbaar gegevens in gegevensopslagplaatsen verwijderen of wijzigen, of die antwoorden van de gebruiker verzenden, geldt ten minste één van de volgende zaken:
De bedoeling van dit succescriterium is voorkomen dat er, door het verzenden van een formulier, een actie wordt uitgevoerd die grote gevolgen kan hebben voor de gebruiker als deze niet op dat moment kan worden teruggedraaid.
Content moet voldoende robuust zijn om betrouwbaar geïnterpreteerd te kunnen worden door een breed scala van user agents, met inbegrip van hulptechnologiën.
In content die geïmplementeerd is met opmaaktalen hebben elementen volledige begin- en eindtags, zijn elementen genest volgens hun specificatie, bevatten elementen geen dubbele attributen en zijn alle ID's uniek, behalve waar de specificatie deze eigenschappen toelaat.
Het gaat hier om programmeerfouten in de code van de website. De meeste browsers zullen deze er wel uit filteren, maar hulpsoftware is vaak zo ver nog niet. Mensen die gebruik maken van hulpsoftware kunnen problemen ondervinden als de code niet goed is ingericht. Het kan er zelfs toe leiden dat de hulpsoftware vastloopt.
Op de volgende pagina's uit de steekproef zijn zogenaamde dubbele ID's waargenomen. Dit kan ervoor zorgen dat hulpsoftware niet goed werkt: ggibnijmegen.nl/ https://www.ggibnijmegen.nl/nieuws https://www.ggibnijmegen.nl/expertise/monitor-lokaal-preventieakkoord-lpa
Voor alle componenten van de gebruikersinterface (inclusief, maar niet uitsluitend voor formulierelementen, links en door scripts gegenereerde componenten), kunnen de naam (name) en rol (role) door software bepaald worden; toestanden (states), eigenschappen (properties) en waarden (values) die door de gebruiker ingesteld kunnen worden, kunnen door software ingesteld worden; en kennisgeving van veranderingen in deze items is beschikbaar voor user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.
Het doel van dit succescriterium is dat voor alle interactieve elementen, de naam en de rol (en eventueel andere eigenschappen), bepaald kunnen worden door hulpsoftware. Het gaat om elementen zoals links, knoppen, formuliervelden, enz. Als er geen goede informatie is over de naam, rol en waarde van een component kan dit gevolgen hebben voor de werking van hulpsoftware.
Op de pagina's waar via een <iframe> een video staat, zoals bijvoorbeeld op de nieuwspagina ggibnijmegen.nl/nieuws/projecten-die-er-toe-doen, bevat het <iframe> geen tekstalternatief. Door het toevoegen van een title attribuut zorg je dat gebruikers van hulpsoftware geen inhoud van de video missen.
Bij video's die via het <iframe> worden gepresenteerd, staat in de code aria-label="Youtube videospeler". Omdat dit de tekst is die voorgelezen wordt door hulpsoftware is het belangrijk hier een passend aria-label te gebruiken dat de inhoud van de video beschrijft.
Advies: Er zijn 9 nieuwsberichten waar een video getoond wordt. De opmerkingen hierboven gelden voor alle pagina's waar de video's staan.
In content die is geïmplementeerd met opmaaktalen kunnen statusberichten door software bepaald worden met behulp van rol (role) of eigenschappen (properties), zodat hulptechnologieën de berichten aan de gebruiker kunnen presenteren zonder dat ze de focus krijgen.
De bedoeling van dit succescriterium is ervoor te zorgen dat de rol of eigenschappen van statusberichten in de code is vastgelegd op een manier dat het werk van de gebruiker niet onnodig onderbroken wordt.