Nieuwsberichten 2022

Braakliggende bedrijfsdaken

Beide wethouders hebben net een filmpje opgenomen in het Technovium om de 1e Zonnedak Award van Nijmegen te promoten, die op 24 februari 2022 zal worden uitgereikt. Het dak van het markante gebouw vlak bij Station Heyendaal ligt vol met zonnepanelen die jaarlijks zo’n 140.000 kWh per jaar aan stroom opleveren. Dat staat gelijk aan het verbruik van zo’n 50 gemiddelde huishoudens.

“Daar word ik wel blij van”, zegt Wijnia. “En er liggen nog tal van dit soort geschikte daken van bedrijven en grotere instellingen braak. Op dit moment liggen er in Nijmegen bij elkaar opgeteld ruim 60.000 zonnepanelen op ruim 500 bedrijfsdaken. Dat is mooi, maar het wordt nog mooier als je weet dat het nog maar het 1e begin is. Als we alle geschikte bedrijfsdaken zouden gebruiken, kunnen we 10 keer zoveel zonnepanelen kwijt: zo’n 600.000.”
Dat is volgens de wethouder bijna de helft van het totale potentieel voor zonne-energie die we op allerlei daken kunnen opwekken. Die andere helft wordt in een steeds hoger tempo op daken van woonhuizen gelegd. Op daken van woonhuizen komen er nu jaarlijks zo’n 30.000 panelen bij, op bedrijfsdaken groeit dat met zo’n 20.000 per jaar. “Maar al die tienduizenden zonnepanelen klinken mooier dan het is. Want als we dit tempo aanhouden, zouden we nog meer dan 20 jaar bezig zijn, voordat we het potentieel dat we hier in Nijmegen hebben volledig zouden benutten. Dat gaat dus eigenlijk veel te langzaam. Nou zijn dit natuurlijk vooral nog de pioniers. Zij laten zien dat het kan en dat het loont. Dat helpt hopelijk andere ondernemers om dit ook te doen. En als het goed is voltrekt die transitie zich dan straks in een veel hoger tempo. Als de mensen en bedrijven die nog even de kat uit de boom hebben gekeken, ook overtuigd zijn dat het niet alleen moet, maar ook loont.”

Financieel aantrekkelijk 

Volgens Esselbrugge zitten we al wel in de buurt van dat kantelpunt. “Misschien is hier de wens ook een beetje de vader van de gedachte, maar feit is dat het inmiddels ook financieel een stuk aantrekkelijker is geworden om te investeren in zonne-energie dan pakweg 5 of 10 jaar terug. Bovendien zie je dat nu bijvoorbeeld ook banken hun verantwoordelijkheid beginnen te nemen en hierop in spelen. Daardoor kun je nu verduurzamingsmaatregelen vrij eenvoudig volledig gefinancierd krijgen. En je krijgt er ook gratis advies bij en soms zelfs rentevoordeel op leningen, naarmate je portefeuille duurzamer is.”

Als ondernemer hoef je volgens Esselbrugge dan ook niet meer bang te zijn dat je de investeringskosten niet zou kunnen opbrengen. “En het mooie van zelf stroom opwekken is dat je vanaf het 1e moment al geld terug verdient. Nu zijn de verschillen tussen elektriciteitsverbruik tussen het ene bedrijf en het andere natuurlijk groot. En dat geldt ook voor de ruimte voor panelen op het dak. Dus de terugverdientijd per ondernemer zal best fors verschillen, maar je kunt die terugverdientijd vrij gemakkelijk uitrekenen. Grosso modo is dat voor de meeste bedrijven ergens tussen de 5 en 10 jaar. Mijn inschatting is dat het met de jaren vermoedelijk nog wel wat korter wordt, maar het zou ook zo maar kunnen dat de subsidiemogelijkheden daar ook gelijke tred mee gaan houden en minder worden. Want de vraag naar zonnepanelen zal de komende jaren ongetwijfeld blijven groeien. Het lijkt me dan ook niet verstandig nog veel langer de kat uit de boom te blijven kijken.”

Zonnedak Award

Volgens beide wethouders liggen juist bij bedrijven enorme kansen. Bedrijven zijn niet alleen de absolute grootverbruikers, maar hebben ook de grootste dakoppervlakten. Door die te gebruiken zouden ze als grootverbruiker zelf fors op hun energierekening kunnen besparen en aan een duurzamere wereld kunnen bijdragen. Voor een stad als Nijmegen, zouden alleen de bedrijfsdaken al voor een 3e van alle stroomverbruik kunnen zorgen. Gekoppeld aan forse besparingsmaatregelen, als isolatie en dan ook nog het groeiend aantal zonnepanelen en besparingsmaatregelen van particulieren, wordt dan dat grote doel dat Nijmegen in 2045 volledig energieneutraal is, ineens heel goed haalbaar.

“Ik snap best dat toen we al weer bijna 10 jaar geleden met Power2Nijmegen begonnen en het over dit doel hadden, dat enorm ver weg en voor veel mensen bijna een utopie leek. Maar toen lagen er ook nog geen 6.000 zonnepanelen in de hele stad. En daarvan lagen er nog geen 1.000 op bedrijfsdaken. Juist die bedrijven hebben dus echt een stap gezet. Dat gaat nu 20 keer zo hard als 10 jaar geleden”, aldus Wijnia.

“En we zijn er ook van overtuigd dat we daarmee nog lang niet op topsnelheid zitten”, vult Esselbrugge aan. “En om dat nog een extra zetje in de rug te geven, organiseren we op 24 februari 2022 de 1e Zonnedak Award in Nijmegen. We zetten dan de bedrijven die de afgelopen 3 jaar meer dan 50 zonnepanelen op hun dak hebben geplaatst in het zonnetje en koppelen daar ook nog een leuk en lekker prijsje aan, maar hopen vooral te bereiken dat bedrijven hun ervaringen ook delen en zo elkaar over de streep helpen. Want echt, het is niet alleen bitter en bitter noodzakelijk dat we met elkaar die omslag maken en onze verantwoordelijkheid nemen, maar inmiddels ook echt 
lucratief.”

Fotografie: Jesse Engels

Op 7 juli 2021 opende burgermeester Bruls het volledig duurzame bedrijfspand van EKI, inclusief zonnepark en walstroom. Op spectaculaire wijze koppelde hij het zonnepark op de daken van de oude papierfabriek aan de laadpaal die het schip ‘Nijmegen MAX’ van groene stroom voorzag. 

In de Nijmeegse Kanaalhavens wordt de slogan ‘Old city, young vibe’ in de praktijk gebracht. KIEN24 opent een zonnepark en is de eerste in Nederland die daarmee laadpalen voor schepen voorziet van groene stroom. Een andere bijzonderheid: via energieleverancier Van de Bron kan iedereen in Nederland de groene stroom selecteren van de voormalige papierfabriek, waar EKI gehuisvest is. Voor de naastgelegen woonwijk Hees is zelfs een speciaal tarief geregeld. Een voorbeeld van creatief, innovatief en duurzaam ondernemerschap.

Industrieel erfgoed is gered

De oude Sappi papierfabriek, waar in de hoogtijdagen circa 800 mensen werkten, is nu een verduurzaamde ‘oude fabriek’. Deze historische locatie – 6,5 hectare groot – wordt nieuw leven ingeblazen met volop innovatie, creativiteit en duurzame energie.
20.000 m2 is voor EKI Rubber & Foam, één van de oudste familiebedrijven uit Nijmegen. EKI produceert standaard en maatwerk rubber- en foamproducten in eigen beheer en levert deze door heel Europa aan bouw, industrie en groothandel. Het bedrijf groeit enorm en hun site is afgelopen maart 2021 uitgeroepen tot beste B2B-website van Nederland, wat voor flink wat werkgelegenheid gaat zorgen. 
Daarnaast is 40.000m2 voor Papierfabriek Nijmegen. Meerdere hallen die beschikbaar worden gesteld voor fotoshoots van topmerken, tv-programma’s, maar ook voor exclusieve initiatieven als het pop-up restaurant Proefdruk. 

Wijk Hees profiteert mee

Eén van de doelstellingen was om het complex op allerlei vlakken te gaan verduurzamen. Met een gigantisch dakoppervlak wekt KIEN24 – de naam van het zonnepark – met bijna 10.000 panelen en een oppervlak van ca. 6 voetbalvelden genoeg duurzame energie op voor EKI en worden ook zo’n 800 huishoudens voorzien van hun groene stroom via leverancier Van de Bron.
Door bewust de keuze te maken om de stroom naar Van de Bron terug te leveren, is het voor bewoners uit de naastgelegen wijk Hees mogelijk stroom af te nemen van het zonnedak van de ‘buren’. Daar vroegen veel Nijmegenaren om. Heel Nederland kan overigens de groene stroom van de voormalige papierfabriek selecteren; voor Hees is een speciale prijs geregeld.

Walstroom voor betere luchtkwaliteit

Walstroom is een stroomvoorziening voor aan de wal gelegen schepen. De gemeente wil graag deze stroom in de kanaalhaven om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren. Net als auto’s en vrachtauto’s stoten ook schepen schadelijke stoffen uit. Niet alleen tijdens het varen, ook aan de wal als de generatoren aan boord aan staan. Walstroom zorgt ervoor dat de dieselgeneratoren uit kunnen en er geen schadelijke stoffen meer worden uitgestoten. 
De gemeente heeft zelf al aan de publieke kades zoals de Waalkade en in de Waalhaven walstroom gerealiseerd. Ze ziet graag dat deze stroom ook op kades van bedrijven (zoals in de Kanaalhavens) beschikbaar komt. Daarom heeft de gemeente via een uitvraag opdracht verleend aan Ecotap om de laadpalen bij EKI te realiseren. Eerder ondersteunde de gemeente de realisatie van walstroom bij asfaltfabriek APN en op het nieuwe terrein van Derks GWW. De ondersteuning gebeurt mede uit het CLINSH-project (CLean INland SHipping) van het EU-LIFE-subsidieprogramma.

Alles duurzaam

De voormalige papierfabriek heeft niet alleen een gigantisch zonnepark. Het pand waarin EKI is gevestigd is daarnaast voorzien van tal van andere duurzaamheidsfacetten. Je kunt daarbij denken aan warmtepompen, pelletkachels, een nieuw geïsoleerd dak en LED-verlichting. Hierdoor is het verbouwde pand volledig klimaatpositief en heeft het een A++ energielabel.

Fotografie: Karsten Russ

Onlangs hebben we bij Power2Nijmegen het Powernap project afgesloten met het goed bezochte online Powernap event. Dat betekent natuurlijk niet dat we vanaf nu stil zitten, integendeel. Power2Nijmegen zit vol met energie en met deze energie gaan we samen aan de slag!

Hoe vergaat het Guesthouse Vertoef?

Weet je wie ook vol energie aan de slag gaan? Suzanne van Daal, director of good vibes en Niels Feekes, directeur, van Guesthouse Vertoef. Afgelopen najaar interviewde Power2Nijmegen Suzanne om te vragen hoe het hen verging tijdens de coronacrisis. “In het begin tijdens de eerst lockdown merkte we het vooral omdat er geen gasten meer kwamen. Gelukkig hebben we ook een paar long stay gasten, dus we waren nog wel open maar met aangepaste tijden.“ Aldus Suzanne “De werknemers met uren op contract hebben van alles gedaan; plinten gelakt, de parkeergarage geverfd en allerlei opknapwerkzaamheden. Persoonlijk vind ik het heel erg dat niet alle collega’s aan het werk kon blijven. Wel zijn we steeds iedereen blijven informeren en blijven betrekken. Vanaf juli zitten we bijna elke dag vol, waarbij het goed opletten is dat de gasten zich aan de regels houden. Iedereen die komt is heel blij en dankbaar dat ze er weer op uit kunnen, dat geeft een enorme positieve vibe.”

In beweging

Omdat de maatregelen in de tussentijd strenger zijn geworden en Vertoef een nieuwe directeur heeft zijn we recent weer op bezoek geweest. Na een hartelijk ontvangst gaan we in gesprek over de huidige stand van zaken. Sinds kort is Niels Feekes de nieuwe directeur van Guesthouse Vertoef en dat is in deze tijd ronduit dapper! “Ik werkte al langer bij Vertoef en ken de potentie van het bedrijf. Het is heel persoonlijk gericht en er wordt vanuit de mens gedacht. Het gaat vooral om wie je bent en er zijn geen strakke protocollen. Iedereen doet dus waar hij of zij goed in is en zich goed bij voelt. Ook de hotelgasten waarderen dat enorm.” Niels heeft er alle vertrouwen in en dat straalt hij ook uit. “De afgelopen tijd waren met name de studio’s verhuurd aan expats. Daar zijn er nog een paar van over en dat zorgt voor een basisinkomen. Vanaf dat de winkels dicht gingen waren er veel minder gasten die er even tussenuit gingen.” Wel zien ze bij Vertoef dat de zakelijke reiziger weer wat frequenter komt.

“Leuk om te melden is dat er een theatergroep is die regelmatig kamers reserveert voor repetities. Zo houden we wel reuring”.

Kansen pakken

Vorige keer vertelde Suzanne al dat deze tijd de mogelijkheid biedt om een aantal dingen onder de loep te nemen. “Zo zijn we op zoek gegaan naar een beter en goedkoper reserveringssysteem. De werkplekken bij ons beneden kon iedereen op de bonnefooi gebruiken, nu werken we met abonnementen en een toegangspas. Best een beetje spannend, maar het past bij ons om dat vanuit vertrouwen te doen.” Vertelt Suzanne. Dat concept hanteren ze nog steeds en het werkt goed. Het vertrouwen blijkt gegrond en inmiddels  is de toegangspas afgeschaft omdat de tijden weer ruimer zijn geworden. Mensen melden zich nu bij de receptie.”

“Verder gaan we aan de slag om daar waar mogelijk zaken zo duurzaam mogelijk te krijgen. Omdat het nu niet nodig is gaat de oven niet aan, dus dat bespaart. We zijn ook bezig om meer en meer te werken met regionale leveranciers. Nu het rustiger is kunnen we ook kijken naar de vervoersbewegingen van onder andere de wasserette, dat kan meer gebundeld en scheelt een hoop.” Niels vertelt dat er in de tussentijd heatingpipes zijn toegevoegd aan de zonnepanelen voor een extra boost en is er een nieuwe lift die energie teruggeeft aan het net. 

In de tussentijd is er ook contact geweest met Richard van Taxi Electric en is de afspraak gemaakt dat hij de gasten van Vertoef gaat rijden. Richard is ook een relatie van Power2Nijmegen en heeft met Taxi Electric ook in een ‘Powernap’ nieuwsbericht gestaan.

Vol vertrouwen

Zowel Suzanne als Niels zijn supertrots op het personeel. Zij blijven gemotiveerd en houden de sfeer optimaal.

“Wij hebben er alle vertrouwen in dat zodra het weer kan en mag er een enorme boost gaat komen van mensen die erop uit willen en wij kijken er naar uit om die te mogen ontvangen”

Op de vraag wat zij de deelnemers van Power2Nijmegen mee willen geven antwoorden Suzanne en Niels: “Maak er iets positiefs van. Rust om dingen onder de loep te nemen. Denk in mogelijkheden. Wijk af van het gebruikelijke, blijf goed met je personeel omgaan. Blijf menselijk en blijf communiceren.”

Samen positief de toekomst in

Duidelijk is dat Niels en Suzanne er enorm veel zin in hebben om samen met het personeel de gasten weer een top verblijf te geven.” Dat blijkt ook uit de afsluitende woorden van Niels; “Wij gaan samen positief de toekomst in!”

Ken jij Power2Nijmegen al? Dit in 2012 opgerichte netwerk helpt ondernemers verbinden. Het biedt een podium en is aanjager van onderzoek en projecten, gericht op energietransitie voor bedrijven. Het is een initiatief van de gemeente Nijmegen en heeft tot doel dat de stad in 2045energieneutraal is. Om dit voor elkaar te krijgen, moeten we ten opzichte van het referentiejaar 2008 ongeveer 50% energie besparen en 50% op ’n duurzame wijze opwekken. Ik spreek wethouder Duurzaamheid (klimaat en energie) Harriët Tiemens en Angela Roes, projectleider van Power2Nijmegen. 

Vanaf het jaar 2008 beschikt de gemeente over gedetailleerde energieverbruikscijfers voor alle aansluitingen in de stad, vandaar dat dit jaar als referentiejaar geldt bij berekeningen. Om de doelstelling ‘Nijmegen energieneutraal 2045’ te onderbouwen is in 2010 een voorbeeldscenario opgesteld. Het voorbeeldscenario beschrijft het huidige energieverbruik van de stad Nijmegen en laat de mogelijkheden voor energiebesparing en opwekking van duurzame energie zien die er in Nijmegen zijn. Rond die tijd ontstond ook het netwerk Power2Nijmegen. “Gezamenlijk met onder meer bedrijven en inwoners is de agenda bepaald die moet leiden naar een energieneutrale stad”, aldus wethouder Tiemens. “Dat pad volgen we sindsdien en leggen we vast in de energiemonitoringsrapportage: ‘Energie aan zet!’. We weten dat meer dan de helft van de energie wordt verbruikt door bedrijven. Met name bedrijventerreinen, de campus en het stadscentrum springen eruit.”

Energieneutraal in 2045

Angela: “In Nijmegen verbruiken bedrijven circa 75% van alle elektriciteit, waarvan 56% door bedrijfsgebouwen. Zonder de inzet van bedrijven kunnen wij het doel: een energieneutraal Nijmegen in 2045 niet bereiken.” Harriët voegt toe: “Dat is ook steeds meer een echt gezamenlijk doel geworden in de afgelopen jaren. Veel bedrijven zien het belang, niet alleen voor het milieu, maar ook voor hun business. Met Power2Nijmegen proberen we dat samen met bedrijven verder te stimuleren door enerzijds awareness te creëren middels events en het delen van inspirerende, motiverende verhalen. Ook collectieve inkoop en gezamenlijke SDE (Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie) en ISDE-aanvragen (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) dragen hieraan bij. Anderzijds gaat de gemeente bedrijven meer aanspreken op maatregelen die zij moeten nemen. Dan gaat het om maatregelen die binnen vijf jaar zijn terugverdiend.” Bedrijven die jaarlijks meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ gas verbruiken, zijn verplicht om alle energiebesparende maatregelen te nemen die ze binnen vijf jaar terugverdienen. De maatregelen zijn per bedrijfstak terug te vinden in de Erkende Maatregelenlijsten energiebesparing. 

Sterk netwerk

“Inmiddels telt Power2Nijmegen circa 500 leden, afkomstig uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheden, coöperaties en maatschappelijke organisaties”, vertelt Angela. “Ieder project binnen het netwerk draagt bij aan het behalen van de doelstelling: Nijmegen zo snel mogelijk energieneutraal krijgen.” Leden houden elkaar op de hoogte van ontwikkelingen, delen kennis en ontmoeten, verbinden en inspireren elkaar tijdens informele, laagdrempelige bijeenkomsten. Verscherpte maatregelen en een lockdown maakten fysieke bijeenkomsten onmogelijk. Om coronaproof tóch een podium te bieden, plaatste Power2Nijmegen nieuwsberichtenover relaties die mooie stappen maken richting een energieneutraal Nijmegen in crisistijd. Deze berichten zijn geplaatst onder de naam ‘Powernaps’; een rustmomentje voor lichaam en geest waardoor je weer nieuwe energie krijgt. Op deze manier inspireert, verbindt en informeert Power2Nijmegen de andere leden van het netwerk en ontstond de nieuwe slogan ‘Met energie aan de slag!’”, vertelt Angela. “Ter afronding van het Powernap project, organiseerden we 22 maart jongstleden het Powernap event met ruim 80 deelnemers. Het werd live gestreamd vanuit de studio van de Honig. Een terugblik van het event staat op het gemeentelijke youtube kanaal en is inmiddels al zo’n 200 keer bekeken. Het volgende event is gepland op 22 november om 16:00 uur bij Planon.” Harriët: “Inspirerend waren onder meer het idee voor solar carports met coöperatieve insteek, het energieneutrale clubhuis van Planon en de ervaringen voor de leerlingen van ROC Technovium over de realisatie van hun eigen zonnedak. Nog te weinig studenten kiezen voor techniek, waardoor er een verder tekort dreigt aan vakmensen die geschoold zijn in nieuwe, duurzame technieken.”

Aanjaagfonds energietransitie bedrijven

Power2Nijmegen heeft een Aanjaagfonds Energietransitie voor bedrijven. Bedrijven die een idee of project hebben waarmee ze energie besparen of duurzaam opwekken, kunnen mogelijk gebruik maken van een mooie subsidie. Angela: “Als ondernemers via de site een adviesgesprek met ons aanvragen, zitten we over het algemeen binnen een week met elkaar aan tafel en kunnen we vrijwel direct zeggen of het kans van slagen heeft, of niet. Soms zijn nog aanpassingen nodig in het plan, ook daar helpen we bij.” Jaarlijks is er honderdduizend euro subsidie, waarvan elk project maximaal vijfentwintigduizend euro subsidie kan krijgen. Initiatieven dienen een voorbeeld voor andere bedrijven te zijn, innovatief óf gericht op gedragsverandering op het gebied van energie. Voor enkel zonnepanelen bijvoorbeeld zijn er andere subsidiewegen. Het Aanjaagfonds Energietransitie voor bedrijven staat op nijmegen.nl onder ‘subsidies’. Juist door samen met bedrijven op te trekken lukt het steeds beter om ondernemers te inspireren om mee te doen”, besluit Harriët Tiemens. “Dus ondernemers uit Nijmegen doe allemaal mee met Power2Nijmegen!”

Tekst: Heleen Kommers.